Lezing over stevia en steviolglycosiden: een uitdaging voor alle positieve wetenschappen
Door Prof. Jan M.C. Geuns
Stevioside en rebaudioside A, de meest voorkomende zoetstoffen in de blaadjes van Stevia rebaudiana (Bertoni) Bertoni, smaken ongeveer 300 maal zoeter dan tafelsuiker (sucrose; 0.4% oplossing). Rebaudioside A heeft een glucose eenheid meer dan stevioside (Geuns 2003). De zoetstoffen uit Stevia worden steviolglycosiden genoemd. Het voorkomen van diabetes type 2, zwaarlijvigheid en hoge bloeddruk neemt zeer sterk toe, en dit is ondermeer te wijten aan te hoge innames van suiker, vetten alsook keukenzout, en de toediening van smaakversterkers (bv. glutamaten). Dit alles gaat bovendien gepaard met een tekort aan beweging. De jaarlijkse kosten van deze aandoeningen kunnen geschat worden op 5 miljard euro in België en meer dan 250 miljard euro in Europa. In deze som zitten de kosten voor medicatie, voor hospitalisatie, amputaties (in extreme gevallen beide benen), oogziekten gaande tot complete blindheid, behandeling van hart- en vaatziekten, speciale diëten, tandverzorging, kosten van de medische staf, meer benodigde ziekenhuisbedden enz. In de raming van de jaarlijkse kosten zitten nog niet de sociale aspecten (bv. werkverzuim) noch die van menselijk lijden. Stevioside is een zeer geschikte suikervervanger. Vanaf het begin zouden we een duidelijk onderscheid moeten maken tussen lage doses van steviol glycosiden gebruikt om te zoeten, en hoge doses waarbij zeer gunstige farmacologische effecten kunnen optreden, maar die bij voorkeur zouden worden voorgeschreven onder medisch toezicht.